Alice van der Schee vertelt over haar opdracht als Projectleider Ondermijning bij de gemeente Tiel. Een uitdagende en relevante opdracht waar FlexIntens een succesvolle match heeft weten te realiseren.
Het hart van FlexIntens professional Alice van der Schee gaat sneller kloppen van het thema ondermijning. Ze studeerde Integrale Veiligheid aan de Hogeschool Avans in Breda. Daarna begon ze in gemeenteland als beleidsmedewerker openbare orde en veiligheid in Leerdam. Ze merkt op dat het thema ondermijning sinds een paar jaar echt op de kaart is gekomen. “Gemeenten dachten jarenlang: dit gebeurt alleen in Brabant, maar zijn nu wakker geworden en realiseren zich dat het een serieus landelijk probleem is. We kunnen er niet meer omheen en moeten aan de slag met dit thema”. Alice kreeg in het verleden ruimte om verschillende thema’s te professionaliseren, maar merkte al snel dat haar ambitie ligt bij ondermijning. Zo is zij gestart met de aanpak hiervan en vanuit daar ook de stap gemaakt naar zelfstandig professional.
“Gemeenten dachten jarenlang: ondermijning gebeurt alleen in Brabant.”
“Vroeger betekende dit thema dat de integriteit van het bestuur van de overheid in het geding kwam, zoals misbruik van vergunningen. Nu is het verder ontwikkeld en praten we tegenwoordig over drugslaboratoria, hennepkwekerijen, illegale prostitutie, wapens, fraude en het lozen van giftige afvalstoffen. De onderwereld en bovenwereld raken verweven met elkaar. Illegaal geld moet doormiddel van witwassen in de legale wereld terecht komen om te kunnen uitgeven. In de praktijk bestaat die grens natuurlijk niet tussen onder- en bovenwereld, want het heeft elkaar ook nodig. Als een crimineel een pand wil huren, dan is een vergunning nodig die aangevraagd moet worden bij de gemeente. Of er is een nutsvoorziening nodig (gas, water, licht). Je kunt het zo zien dat criminelen de ‘legale’ wereld nodig hebben om een ‘illegale’ praktijk te kunnen voorzien/huisvesten”.
Interne bewustwording en huishouding op orde
In eerste instantie houdt Van der Schee zich bezig met het vergroten van interne bewustwording bij het personeel en de organisatie van gemeente Tiel. “De crimineel heeft bepaalde zaken nodig binnen een gemeente om zijn eigen zaken te organiseren. Soms hebben ze een nieuwe identiteitskaart nodig, dus dan komen ze aan de balie bij een frontofficemedewerker. Of ze hebben een vergunning nodig voor een horecabedrijf, dus dan komen ze terecht bij vergunningverleners of komen ze in aanraking met de medewerkers van de buitendienst die langs de panden rijden en in de gaten houden wat daar gebeurt. Het is dus belangrijk om de medewerker bewust te maken dat zij mogelijk een functie bekleden die in aanmerking komt met ondermijnende criminaliteit. Ook houd ik mij bezig met de interne processen, zodat de eigen huishouding op orde is.
“Het is dus belangrijk om de medewerker bewust te maken dat zij mogelijk een functie bekleden die in aanmerking komt met ondermijnende criminaliteit”.
Project Veilig Buitengebied
Anderzijds geeft Alice uitvoering aan het project ‘Veilig Buitengebied’ dat wordt georganiseerd in samenwerking met een aantal partners. “Het is een gegeven dat drugslabs zich vaak begeven in een buitengebied. Vaak worden de leegstaande schuren van boeren gebruikt. Dat is voor criminelen erg aantrekkelijk, omdat er weinig toezicht is en wat anoniemer kunnen bewegen. Gemeente Tiel beschikt relatief gezien over een groot buitengebied. Ik probeer dan ook mensen in dit buitengebied bewust te maken dat zij niet in zee gaan met criminelen, ook al klinkt dat in eerste instantie nog zo verleidelijk. Er kunnen namelijk hele nare situaties ontstaan, zoals onder druk gezet worden en bedreigingen naar familie. De bewustwording doen we niet alleen met de politie en de gemeente, maar ook met de ‘groene’ boa’s, toezichthouders, Staatsbosbeheer, Rijkswaterstaat en de brandweer. De volgende stap is om deze partijen samen te brengen en gezamenlijk mogelijke ondermijning aan te pakken”.
Uitdagingen
“Iedere stakeholder heeft zijn eigen focusgebied. Zo is de brandweer minder bezig met het feit dat er op locatie waar zij brandveiligheid controleren of blussen er ook criminele activiteiten afspelen of dat er verborgen ruimtes zijn. Een omgevingsdienst focust zich op milieuovertredingen. Iedere partner heeft vanuit zijn eigen expertise invloed op de aanpak van ondermijning. Als de partners dit integraal gaan benaderen kunnen we echt stappen zetten!”
Alice krijgt erg veel energie van samenwerkingen. Daarnaast spreekt het snelle schakelen en doen van controles haar erg aan. Denk hierbij aan controle op misbruik van bepaalde panden of het toereiken van hulp aan de jeugd die worden verleid om als loopjongen aan de slag te gaan. Het is een spannend onderwerp, er gebeurt veel én ze draagt maatschappelijk echt iets bij. Dat in totaal maakt voor haar het complete plaatje.Aanpak van ondermijning
“De basis van ondermijning ligt vanuit het strafrecht bij de Politie en bij gemeenten vanuit bestuursrecht. Om ondermijning echt aan te pakken hebben we de oren en ogen van inwoners nodig; mensen die iets horen, zien of ruiken. Het is dus echt belangrijk dat de inwoner bewust is van dit onderwerp. Dan moeten de mensen ook nog ergens terecht kunnen. Hiervoor zijn platforms waar mensen bijvoorbeeld ook anoniem kunnen melden, maar vaak weten mensen dat niet. We moeten er dus voor zorgen dat het echt gaat leven bij de burger, dat is nu nog redelijk beperkt”.
Ervaringen
Van der Schee is nog maar relatief kortgeleden gestart binnen de gemeente Tiel. “Het mooie voor mij is dat we ons in de beginfase bevinden van het aanpakken van ondermijning, dus er staat nog niet veel. Aan de ene kant is dat een knelpunt, maar aan de andere kant biedt dat ook veel kansen om juist de basis goed te leggen. Een knelpunt wat zowel hier speelt als landelijk, is de capaciteit. Het is ontzettend druk en erg hard werken om daadwerkelijk uitvoering te geven aan de aanpak. Het zou idealiter fijn zijn als er meer ruimte voor capaciteit wordt vrijgemaakt en dat zie je landelijk wel terug”.
“Als ik wegga, dan wil ik dat de gemeente tevreden is met wat ik heb achtergelaten. Dat is het grootste compliment dat ik kan krijgen.”
Trots
“Als ik wegga, dan wil ik dat de gemeente tevreden is met wat ik heb achtergelaten. Dat is het grootste compliment dat ik kan krijgen. Ondermijning stopt natuurlijk niet als ik weg ben, en wat ik in mijn opdracht doe is echt de basis. De vervolgstappen moeten daaruit voortvloeien en ik hoop dat ik daar een mooie start mee heb kunnen maken!”. Wij zijn als FlexIntens trots op Alice en vinden het mooi dat wij op deze manier een indirecte bijdrage kunnen leveren aan deze uitdagingen. Wij proberen dan ook al onze (toekomstige) professionals te ontzorgen, zodat zij zich volledig kunnen focussen op hun opdracht!
